Levadas : irrigatie van de geest

Een levada is een irrigatie-kanaal. De letterlijke vertaling is "transport" : ze zorgen ervoor dat het water vanuit de bergen wordt doorgesluisd naar drogere en lager gelegen gebieden. Het is voor ons Nederlanders moeilijk voor te stellen, maar veel landen kennen een omgekeerd waterprobleem. Zij moeten dus intelligent omgaan met hun voorraden. 

Op Madeira zijn er zo'n 250 levada's , veelal uitgegraven met mensenhanden die zo'n 200 jaar geleden met pikhouwelen de bergwanden af bikten om het water vrije doorgang te geven naar hun akkers. Zoals wij dijkgraven hebben, heeft Madeira levada-managers, die rechten verkopen op het aftappen van water en die in de gaten houden of de levada niet verstopt, niet lekt en dergelijke. 

Het toerisme heeft er baat bij want de bezoekers van het eiland kunnen kiezen uit vele wandelingen langs deze prachtige stukken. U zult wellicht zeggen: wat is daar nou aan, een stukkie lopen langs zo'n kanaaltje? Welnu, ik kan u zeggen dat er niets saai aan is (zoals wandelen sowieso veel enerverender is dan menig criticaster denkt).

Ten eerste is er in Madeira bijna niets vlak. Water zoekt het laagste punt dus levada-wandelingen zijn altijd óf afdaling óf beklimming. Dat maakt de variatie aan wandelingen van een lichte categorie tot middel categorie (voor zware wandelingen moet je dan weer de bergwandelingen en/of boswandelingen gaan doen, daarin zitten veel trappen en steile paden). 

Wij liepen de afgelopen week langs bosbrandgebieden,

langs mossige bergwanden ,

langs salamander-woonwijkjes,

langs fruit- en groentebomen (maracuja, avocada, bananen, bananenpassievrucht, kastantje),

langs tuindersvelden (zoete aardappel, yam, bonen, kruiden) ,

langs watervallen ,

langs bijzondere bomen (een daarvan noem ik maar de "pandaboom"),

door tunneltjes, 

soms waanden we ons in Indonesië,

soms waadden we over poeltjes en hielpen we elkaar door diepe dalen. 

En altijd en overal was er dat prachtige zicht op de Pico's , de drie hoogste bergen van Madeira die een hoogte kennen tussen de 1400 en de 1800 meter .

Uitermate voldaan voel je je als je de wandeling volbracht hebt. Sta stil als je een foto maakt, dat is de beste tip die ik wandelaars kan geven. Als je dat in gedachten houdt kan je niks gebeuren, zelfs niet op de smalste richeltjes. Mijn geest is weer doorgespoeld , het stroomt allemaal weer. 

Er zijn prachtig informatieve gidsjes te koop, wij hebben het 50-wandelingen-gidsje van Rolf Goetz (uitgeverij Rother Wandelgidsen) veelvuldig geraadpleegd.